عنوان: کتاب آشنایی با قرآن جلد پنجم

نویسنده: شهید مطهری

چکیده کتاب

مجموعه کتاب ۱۴ جلدى آشنایى با قرآن سلسله ای از مباحث تفسیرى استاد شهید مطهرى در سال‌هاى قبل از پیروزى انقلاب اسلامى است که اکثر آن ها در بین سال‌ های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ شمسى گفته شده است.جلد اول این مجموعه مقدمه و پیش‌درآمدى بر این سلسله مباحث محسوب مى‌شود که در آن به مسائلى همچون زبان قرآن، مخاطب‌هاى قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... پرداخته شده است.در مجلدات بعدى تفسیر آیاتى از برخى سور قرآن از جمله حمد، بقره، انفال، توبه، نور و تقریباً جزء سى‌ام قرآن انجام شده است.ویژگى های برجسته این مباحث می توان توجه به مسائل و موضوعات فکرى و اجتماعى روز در حین تفسیر آیات قرآنى است که موجب تازگى و زنده بودن این مباحث گردیده است.ویژگى دیگر بیان روشن و روان آن است.

خلاصه كتاب:

آشنایی با قرآن جلد ۵، در مورد تفسیر سوره های زخرف ، دخان ،جاثیه ، فتح ،و قمر می باشد .

«تفسیر سوره زخرف»

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

الحمد للَّه‏ربّ العالمین، بارئ الخلائق اجمعین و الصلوة و السلام علی عبداللَّه و رسوله و حبیبه و صفیه و حافظ سرّه و مبلّغ رسالاته سیدنا و نبینا و مولانا ابی‏القاسم محمّد و علی اله الطیبین الطاهرین المعصومین اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم:

هَلْ ینْظُرونَ الَّا السّاعَةَ انْ تَأْتِیهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لایشْعُرونَ. الْاخِلّاءُ یوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ الَّا الْمُتَّقینَ. یا عِبادِ لا خَوْفٌ عَلَیکمُ الْیوْمَ وَ لا انْتُمْ تَحْزَنونَ. الَّذینَ امَنوا بِایاتِنا وَ کانوا مُسْلِمینَ. ادْخُلُوا الْجَنَّةَ انْتُمْ وَ ازْواجُکمْ تُحْبَرونَ‏

پس از بیان یک سلسله تذکرات که در آیات پیش داده شد و ذکر بعضی از امثال‏ یعنی نمونه‏ها و تاریخها و سرگذشتها از موسی و عیسی علیهما السلام و پس از اینکه هیچیک از این تذکرات به حال سرسختهای قریش، رؤسا و ملأ قریش سود نبخشید، این آیه تقریباً بیان یأس‏آمیزی است درباره آنها؛ می‏فرماید: « هَلْ ینْظُرونَ الَّا السّاعَةَ انْ تَأْتِیهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لایشْعُرونَ‏».

«ینْظُرون‏» به معنای‏ ینْتَظِرون‏ است. کلمه «نَظْرَة» تنها به معنی نگاه نیست، به معنی مهلت هم هست. در خود قرآن آمده است: « وَ انْ کانَ ذوعُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ الی‏ مَیسَرَةٍ ». این آیه در باب «مدیون و دائن» است که اگر مدیون در مشقت است و ادای دین برای او سخت است بر دائن است که او را تا وقتی که تمکنی پیدا کند و در یسر قرار گیرد مهلت بدهد و فعلًا که در عسر و مشقت است بر او فشار نیاورد تا دستش به اصطلاح باز بشود. پس آنجا کلمه «نَظْرَة» به معنی مهلت و انتظار است.

در اینجا هم همین معنی را دارد. «هَلْ ینْظُرونَ‏» یعنی آیا انتظار می‏برند؟ آیا منتظر چیزی جز مرگ یا قیام قیامت خواهند بود؟ یعنی دیگر چیزی نمانده که به اینها گفته نشده باشد و دیگر امیدی به حال اینها نیست. اینها حالتشان این است که انتظار نمی‏کشند جز اینکه مرگ و یا قیامت کبری بیاید (این در واقع زبان حالشان است نه اینکه خودشان جز این انتظار نمی‏کشند).

اینکه عرض می‏کنیم «مرگ» یا «قیامت کبری» به این دلیل است که کلمه «السّاعَة» آمده است. این کلمه در قرآن معمولًا به معنای قیامت می‏آید. در مورد مرگ هم «قیامت» گفته می‏شود، از باب اینکه هر کسی